[Dmoch]

w Panczewie chyba szyby do zasty robili? sigurnost...

[archicar]

Dokładnie ! Sigurnost Pancevo. Jak najbardziej. Nie ma już tej wytwórni. Dziś szyby dla Fiat Srbija robi Fiat (Kunice w Polsce).
Pancevo to blisko Belgradu. Codziennie tam bywam jak jestem w BG. Fakt w czasach YU był tam wielki bazar do którego ściągali m.in. Polacy. Stare dzieje.

Co do serbskiego i chorwackiego. Tak na prawdę to jest ten sam rodosłów. Serbski, chorwacki, bośniacki, czarnogórski, dalmacki itd. Różnice to niuanse, czasem słowa itd. Dla nas niemal niezauważalne ale dla nich na tyle, że od razu wiedzą kto skąd przyjechał. Oczywiście jest jeszcze kwestia alfabetu. Cyrylica (choć nie taka sama jak w rosyjskim) jest w Serbii, Macedonii (język będący swoistą mieszanką serbskiego i bułgarskiego) i częściowo w Montenegro. W Chorwacji cyrylica występuje tylko w okolicach Osijeka, przy granicy z Serbią. Podobnie "latinica" występuje w Serbii.
Do tego są jeszcze naleciałości pozostawione po zaborach. Serbia i Bośnia pod Turkiem, Chorwacja i Słowenia pod Austrowęgrami, Macedonia była w zasadzie częścią Grecji (stad dziś problem z nazwą państwa - FYROM)
Są jeszcze sprawy wymowy: ekavica, jekavica, ijekavica i sztokavica. Wymowa kjkavska i samoborska... eech długo by mówić... Wikipedia się kłania choć nie do końca.Inna sprawa to ostatnia wojna bałkańska. Poz rozpadzie Jugosławii i secesjii Chorwacji do władzy w tym kraju doszła skrajna prawica pod wodzą Franja Tudźmana. Wiele nowych słów powstało sztucznie niemal na zamówienie. Taka chorwacka 4 RP...
Dziś na szczęście HR jest wolna od takich zapędów. Tudźmanowcy m.in. chronili długo Ante Gotovinę, kata i mordercę wojennego nie gorszego od Ratko Mladića czy muzułmańskich rezunów z BiH.
Oczywiście i dziś istnieje partia HDZ (Hrvatska Demokraticka Zajednica) ale nie jest już tak faszyzująca i radykalna jak za Franja T.
Na polecenie tamtych władz oczyszczano bowiem język chorwacki z wszystkich serbskich "śmieci". Tak np w miejsce słowa "avion" (samolot) powstał "zrakoplov" (powietrzopływacz) czy "kolodvor" (dworzec kolejowy) w miejscu "żeleznicka stanica" słowo "zrak" (powietrze) zastąpiło "vazduh" itd.. Oczywiście mało kto tego używa.
Pamiętam czasy kiedy w HR trzeba było uważać jak się mówi bo tzw "turbohrvaci" byli mocno wyczuleni nawet na akcent, nie daj Boże serbski.
Dziś chwała Bogu wszystko już wróciło do normy. Nikt tych idiotyzmów nie honoruje a mało kto używa.
Ogólna zasada jest taka, że tak piszesz jak czytasz. Piszesz jak mówisz. Nie ma erzet, eszet cezet jak u nas. Podwójnych u/ó itd... jest samo h wszędzie. Nie mają litery W ale mają V co jest zrozumiałe i łatwe. Tylko my mamy "dvojno ve".
Olali sprawy typu Ł bo po co sobie utrudniać... literę Ł zastępuje np "AO" lub L lub U. Paweł = Pavao itp.
Mają tzw głęboki L, które czasem brzmi blisko naszego Ł. ale nie tak jak w rosyjskim.
Jedną dla nas trudną sprawą w serbskochorwackim są zmiękczenia.
Np. Lj = L' (czyta się krótko Lji - ale przeciętny Polak tego nie umie wymówić.
To samo jest z Nj, Mj, Bj, Pj, Tj
Ichniejsze Ć brzmi tak samo jak nasze ale nigdy nie zamienia się na Ci. Piće, Braća, itd...
No i są jeszcze takie zbitki jak Đ (Dj) oznaczające coś pomiędzy naszym DŻ a DŹ - np miasto Đakovo, czy DOVIĐENJA (dowidzenia).

Więcej...??

Ja się nauczyłem tych niuansów. Umiem mówić po serbsku i po chorwacku a także łapię nieco dalmackiego / czarnogóskiego. Kwestia umiejętnego stosowania ekavicy jekavicy i ijekavicy oraz pamiętania o niektórych słowach charakterystycznych.

Np. (SRB) Mleko, (HR) Mlijeko, (CG) Mliko
Hvala Lepo, Hvala Lijepo, Hvala Lipo.

Oczywiście jak to w jęz sowiańskich sporo jest słów o dokładnie odwrotnym znaczeniu ale brzmiących tak samo jak polskie:
siłować PL / silovati (gwałcić!)
kurczak / kurcak, kurac kurcina (pindol)
trudna PL - trudna (ona) = jest w ciąży.
itd...
Jest też sporo słów tureckich:
jastuh - poduszka
magarac - osioł
dugme - guzik, przycisk
itd...

Łejj... nie chce mi się już pisać....


Muzyka:

Tu jeszcze jeden serbski klip z Fićą w tle:

https://www.youtube.com/w...eature=youtu.be

[Dmoch]

podoba mi się teledysk:) fajne części mu wymienił no i ten program diagnostyczny...:D